Λίγο καιρό πριν, παρουσιάσαμε ένα βιβλίο, την Αίσα της Λαμπρινής Μηνά, που διηγείται τις ιστορίες δύο παραβατικών εφήβων, κι εκεί άρχισε να μου δημιουργεί σκέψεις το πόσο γρήγορα αυξάνεται αυτό το ποσοστό αλλά ταυτόχρονα και τα αίτια που οδηγούς νέους ανθρώπους σε τέτοιου είδους συμπεριφορά και πράξεις. Επιπλέον, πού είναι το όριό τους, υπάρχει; Αντιμετωπίζεται;
Πάμε να το δούμε λίγο αναλυτικά. Το ποσοστό περιστατικών ανήλικης παραβατικότητας σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. (14/10/2023) για τον μήνα Σεπτέμβριο είναι ασύλληπτο. «Τον Σεπτέμβριο συνελήφθησαν συνολικά 1.353 ανήλικοι για διάφορα αδικήματα, ενώ συνολικά σχηματίστηκαν 1.201 δικογραφίες για ισάριθμες υποθέσεις.» Ο αστυνομικός συντάκτης Παναγιώτης Μπούσιος μου έθεσε τον εξής προβληματισμό. Αν τον Σεπτέμβρη οι συλλήψεις ήταν 1.353 και διαιρέσουμε τον αριθμό αυτό με το 30 (ημέρες του μήνα), τότε σημαίνει πως κάθε μέρα είχαμε περίπου 45 ανήλικους που εμφάνιζαν παραβατικότητα (!!) με βάση τα στοιχεία που είναι γνωστά, ενώ παραμένει ερώτημα πόσα είναι άγνωστα ή δεν έχουν γίνει συλλήψεις. Συγκεκριμένα, διαπράχθηκαν προκλήσεις σωματικών βλαβών, κλοπές, ληστείες, βιασμοί, παράνομη οπλοφορία, εμπλοκή με ναρκωτικά, εκ των οποίων η πλειονότητα καταγράφηκε στην Αττική.
Συζητώντας με τη φίλη, αστυνομικό και συγγραφέα, Λαμπρινή Μηνά, μου είπε το εξής:
«Τον τελευταίο καιρό, οι αριθμοί τα λένε όλα. Η παραβατικότητα των ανηλίκων (βία μεταξύ τους, λεκτική βία, χρήση ναρκωτικών ουσιών, αλκοόλ, σχολικός ή διαδικτυακός εκφοβισμός, αντικοινωνικές ομάδες, ληστείες, διαρρήξεις) έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Ας αφήσουμε όμως τα μαθηματικά στην άκρη. Ας ασχοληθούμε με την αρχιτεκτονική, χτίζοντας ένα σπίτι. Αφού βρούμε το οικόπεδο, κάνουμε τα σχέδια. Στη συνέχεια ρίχνουμε τα θεμέλια. Αυτά στηρίζουν το σπίτι και πρέπει να είναι γερά και στέρεα, με καλής ποιότητας υλικά. Έπειτα ρίχνουμε το μπετόν και αφού γίνει ο σκελετός, σηκώνουμε ορόφους. Φροντίζουμε να μην υπάρχουν ρωγμές και εισέρχεται ο βοριάς του χειμώνα, βάζουμε σκίαστρα για να εμποδίζουμε τον καυτό ήλιο του καλοκαιριού να το ζεσταίνει. Τοποθετούμε συναγερμό για να εμποδίσουμε όσους τολμήσουν να το παραβιάσουν και γενικότερα το θωρακίζουμε με τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει σε κάθε απειλή. Το σπίτι είναι το παιδί, τα θεμέλια είναι η οικογένεια, οι τοίχοι του είναι το σχολικό περιβάλλον, οι φίλοι, η παιδεία, η εκπαίδευση. Κάθε φθορά είναι αντιμετωπίσιμη. Σε ένα τόσο στέρεο οικοδόμημα, σε ένα τέτοιο σπίτι η πόρτα θα ανοίγει επιλεκτικά. Είναι θέμα επιλογών πότε θα ανοίγουν την πόρτα και ποιες πόρτες θα επιλέξουν να διαβούν!».
Από αριστερά:
Παναγιώτης Mπούσιος, αστυνομικός συντάκτης Star Channel
Γιάννης Ραχωβίτσας, στρατηγός εν αποστρατεία, πρόεδρος ινστιτούτου PADA
Λαμπρινή Mηνά, συγγραφέας-αστυνομικός
Μένια Βουλιώτη, ηθοποιός
Όλγα Αντωνίου, δημοσιογράφος-εκπαιδευτικός
Τα θεμέλια λοιπόν είναι η οικογένεια και έπειτα όλα εκείνα που συντελούν το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον… χωρίς να θέλω να κρίνω και με την δεύτερη ιδιότητά μου ως εκπαιδευτικός, παρατηρώ πόσο πολύ μεγάλο ρόλο παίζει η ανατροφή του παιδιού από την οικογένεια σε όλη την υπόλοιπη ζωή του. Βλέπω παιδιά να είναι ειρωνικά προς συνομηλίκους κατά τον ίδιο τρόπο που είναι και ο γονέας απέναντι στους εκπαιδευτικούς (ή σε άλλους), παρατηρώ πως τα παιδιά των γονέων που μας απειλούν ότι ξέρουν τους νόμους και να μας υπενθυμίζουν τις «υποχρεώσεις» μας, να είναι κι εκείνα εξίσου απειλητικά. «Μη με μαλώνεις γιατί θα το πω στη μαμά και θα έρθει να σε μαλώσει», μου είπε κάποτε ένα παιδί και όντως το εννοούσε. Από την άλλη διακρίνω τον σεβασμό, την ευγένεια και τους τρόπους ενός παιδιού που έχει μεγαλώσει σε ένα αντίστοιχο περιβάλλον.
Ίσως λανθασμένα έχει περαστεί στο νου μας πως τα παιδιά που τείνουν σε βία και παραβατικότητα είναι παιδιά που δεν λαμβάνουν την απόλυτη ασφάλεια, στήριξη, μέριμνα, φροντίδα, ΟΡΙΑ από την οικογένεια… ίσως και όχι λανθασμένα…