Παγκόσμια ημέρα Ψυχικής Υγείας

Η σωματική και η ψυχική μας υγεία αποτελούν απαραίτητα συστατικά της ζωής. Η μια επηρεάζει την άλλη και οι δυο μαζί συμβάλλουν στο Ευ-ζην. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευημερίας και όχι απλώς η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας.

Αναφερόμενοι στην ψυχική υγεία τα τελευταία χρόνια, έχουν αυξηθεί τα ποσοστά από ψυχικές νόσους, όπως αγχώδη διαταραχή και κατάθλιψη. Ερευνητικά, το 25% του πληθυσμού της Ευρώπης πάσχει από κατάθλιψη ή άγχος και οι νευροψυχιατρικές διαταραχές είναι υπεύθυνες για το 19,5% της επιβάρυνσης που προκαλούν οι ασθένειες στις χώρες της ΕΕ.

Τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι πολύπλευρα και έχουν ισχυρές επιρροές. Αρχικά, επηρεάζεται η ποιότητα ζωής του ατόμου. Παρατηρείται ανάλογα με το πρόβλημα, αυξημένο άγχος, στρες, πίεση ή πανικός, θλίψη, θυμός ή εντάσεις, απομόνωση, απόσυρση, κά, συναισθήματα αρκετά δυσφορικά γι’ αυτόν που τα βιώνει. Παράλληλα, το περιβάλλον δεν μενει ανεπηρέαστο. Παρατηρούνται οικογενειακά προβλήματα, σημαντικές δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις, εργασιακά θέματα, φτώχεια και διακρίσεις. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα ψυχικά αυτά προβλήματα σωματοποιούνται, με αποτέλεσμα την ύπαρξη αυτοάνοσων και άλλων ψυχοσωματικών νοσημάτων.

Η ψυχική υγεία είναι μια κατάσταση ευημερίας στην οποία ένα άτομο συνειδητοποιεί τις δικές του ικανότητες, μπορεί να αντιμετωπίσει τα φυσιολογικά στρες της ζωής, μπορεί να εργαστεί παραγωγικά και είναι σε θέση να συμβάλει στην κοινότητά του (WHO).

Η φροντίδα και η καλλιέργεια της ψυχικής μας ευημερίας εξαρτάται από εμάς. Ο τρόπος που βιώνουμε αυτό που μας συμβαίνει είναι ένα από τα πράγματα που μπορούμε να ελέγξουμε.

Συμβουλευτικά,

1. Ακούμε τα συναισθήματα μας, τις ψυχικές ανάγκες μας. Πολλές φορές το σώμα μας “μιλάει”. Μιλάει με ανορεξία, με πονοκέφαλο, με αδικαιολόγητη κούραση, με ταχυκαρδίες κά. Ας ακούσουμε τι προσπαθεί να μας πει και ας το ακολουθήσουμε στα πλαίσια του δυνατού.
2. Αγκαλιάζουμε τον εαυτό μας και τις επιθυμίες μας. Του συμπεριφερόμαστε με επιείκεια (κι όχι με αυστηρότητα), σαν να ήταν ένας αγαπημένος φίλος μας.
3. Στρέφουμε το βλέμμα προς τα εμάς και όχι προς τους άλλους. Δεν προσπαθούμε να αλλάξουμε εκείνους, αλλά εμείς αλλάζουμε. Βελτιωνόμαστε και καλλιεργούμε θετικές συμπεριφορές στην ζωή μας.
4. Παρατηρούμε και αναγνωρίζουμε πιθανά προβλήματα στην καθημερινότητα μας – ό,τι μας δυσκολεύει, ό,τι μας κάνει να νιώθουμε δυσφορία ή κάποια ενδεχομένως δυσλειτουργία. Όταν έχουμε τέτοια προβλήματα ή/και συναισθήματα έντονα αρνητικά ή συγκρούσεις, απευθυνόμαστε σε ειδικό ψυχικής υγείας. Ας σημειωθεί ότι δυνατός δεν είναι εκείνος που δεν του συμβαίνουν αρνητικά γεγονότα, αλλά εκείνος που προσπαθεί να τα αντιμετωπίσει. Και μέρος αυτής της διαχείρισης, είναι η Ψυχοθεραπεία.
5. Προσπαθούμε να βάλουμε στην ζωή μας την άσκηση και την σωστή διατροφή. Η ισορροπημένη διατροφή φροντίζει το σώμα μας, αλλά και το μυαλό. Τα περιττά ή τα ελλειπή κιλά επηρεάζουν και την ψυχική μας υγεία, με το να φέρνουν συμπτώματα που οδηγούν στον φαύλο κύκλο της υπερφαγίας – ανορεξίας, αλλά και με το να αυξάνουν τον κίνδυνο ψυχικών διαταραχών. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με έρευνες, 20 λεπτά έντονης άσκησης την ημέρα ισοδυναμούν με ένα ήπιο αντικαταθλιπτικό. Τα οφέλη της σωστής διατροφής και άθλησης είναι δεδομένα.
6. Φτιάχνουμε ένα καλό πρόγραμμα ύπνου που να καλύπτει τις ανάγκες μας. Ο καλός ύπνος επηρεάζει την ψυχική μας υγεία.
7. Ξεκουραζόμαστε επαρκώς σωματικά και πνευματικά. Είναι καλό να βρούμε χρόνο να αποσυμπιεζόμαστε από τις δυσκολίες της καθημερινότητας. Ίσως βοηθήσει ο διαλογισμός και οι τεχνικές χαλάρωσης.
8. Κοινωνικοποιούμαστε. Ακόμη και να μην έχουμε μεγάλη όρεξη ή υπάρχει πράγματι έλλειψη χρόνου, ας προσπαθήσουμε να εντάξουμε στο πρόγραμμα μας εβδομαδιαίως εξόδους – συναντήσεις με φίλους κι αγαπημένα μας πρόσωπα.
9. Επικοινωνούμε τα συναισθήματα μας με άτομα που εμπιστευόμαστε. Όταν μοιραζόμαστε τη χαρά μας, αισθανόμαστε διπλά χαρούμενοι. Κι όταν επικοινωνούμε τον πόνο μας, πονάμε λιγότερο.
10. Φροντίζουμε τον εαυτό μας και διεκδικούμε τον καλύτερο δυνατό. Τότε και μόνο τότε είμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην Ευτυχία.

Εμείς επιλέγουμε πώς θα αντιδράσουμε σε μια κατάσταση. Τα συναισθήματα δε μας ορίζουν, εμείς αποφασίζουμε αν θα τα διαχειριστούμε ή αν θα τα αφήσουμε να κυριαρχήσουν.

Σεβόμαστε τις ψυχικές ανάγκες και επιθυμίες μας, δίνοντας προτεραιότητα στην ε υ η μ ε ρ ί α μας.

Η αγάπη προς τον εαυτό είναι η αγκαλιά της ψυχικής υγείας.  Αγκαλιάζουμε εμάς, ζούμε σωματικά και ψυχικά υγιείς.