Η εφηβεία είναι μια περίοδος αλλαγών και προκλήσεων τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς. Η εφηβεία χαρακτηρίζεται με ορμονικές διακυμάνσεις οι οποίες προκαλούν έντονα ή ευμετάβλητα συναισθήματα. Σε συνδυασμό με τις ορμονικές αλλαγές οι έφηβοι προσπαθούν να βρουν τη δική τους ταυτότητα καθώς αλλάζει ο εαυτός τους. Οι γονείς από την άλλη, συχνά δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν με τα έφηβα παιδιά τους και να κατανοήσουν τις αντιδράσεις τους. Στη συνέχεια παραθέτω μερικούς τρόπους για την καλύτερη επικοινωνία μας με τους εφήβους:
Κατανόηση και αποδοχή της ανεξαρτησίας.
Κατά την εφηβεία, τα παιδιά αναζητούν την ταυτότητά τους και προσπαθούν να ανεξαρτητοποιηθούν από την οικογένεια, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις. Οι έφηβοι αναπτύσσουν κριτική σκέψη και ενδέχεται να αμφισβητούν τις απόψεις των γονέων, αναζητώντας να δοκιμάσουν τα όριά τους. Οι γονείς καλούνται να κατανοήσουν πως αυτή η συμπεριφορά δεν είναι απαραίτητα ένδειξη αμφισβήτησης ή έλλειψης σεβασμού, αλλά μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης.
Σωστή επικοινωνία και στήριξη.
Για να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις σχέσεις τους με τον έφηβο, οι γονείς πρέπει να προσαρμόσουμε τον τρόπο επικοινωνίας μας. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να τους ακούμε με προσοχή και να αποφεύγουμε τον αυταρχικό τόνο. Οι έφηβοι συχνά χρειάζονται τη στήριξη και την κατανόηση των γονέων τους, χωρίς όμως, προσέξτε, να αισθάνονται ότι ελέγχονται. Ένας ανοιχτός και ειλικρινής διάλογος βοηθά τους εφήβους να νιώθουν άνετα να μιλήσουν για τα προβλήματά τους και να αναζητήσουν συμβουλές όταν το επιθυμούν. Αποφεύγουμε να φωνάζουμε, να επικρίνουμε και να προστάζουμε τους έφηβους γιατί αποτέλεσμα αυτής της συμπεριφοράς θα είναι η αύξηση των εντάσεων μεταξύ γονέων και εφήβων.
Οριοθέτηση χωρίς αυταρχισμό
Αν και η κατανόηση και η αποδοχή της ανεξαρτησίας του εφήβου είναι απαραίτητη, είναι εξίσου σημαντικό να τίθενται όρια. Η υπερβολική ελευθερία μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση στους εφήβους, ενώ ο αυταρχισμός μπορεί να εντείνει την αντίδρασή τους. Η ισορροπία βρίσκεται στη σαφήνεια και τη συνέπεια όσον αφορά τα όρια και τις προσδοκίες, ενώ παράλληλα προσφέρονται ευκαιρίες για επιλογές. Έτσι οι έφηβοι νιώθουν χρήσιμοι και ικανοί αλλά ταυτόχρονα και ασφαλείς μέσα στο οικογενειακό τους περιβάλλον.
Είναι ξεχωριστές προσωπικότητες, που έχουν, όμως, ανάγκη καθοδήγησης.
Υπομονή και συναισθηματική στήριξη
Τέλος, η υπομονή είναι το κλειδί. Οι γονείς πρέπει να κατανοήσουμε ότι η εφηβεία είναι μια μεταβατική φάση και πως οι εντάσεις είναι φυσιολογικές. Η συναισθηματική στήριξη, η ενθάρρυνση και η παραδοχή των επιτυχιών ή και των αποτυχιών του εφήβου βοηθούν στη δημιουργία μιας υγιούς σχέσης εμπιστοσύνης. Οι καβγάδες και οι κόντρες δεν βοηθούν πουθενά.